ปัญหาวัยรุ่นที่ถูกมองว่าดื้อ จริง ๆ อาจเป็นพัฒนาการที่พ่อแม่ต้องเข้าใจ
เด็กเริ่มก้าวเข้าสู่วัยรุ่น หลายครอบครัวพบว่าพฤติกรรมที […]
ความเครียด เป็นเรื่องที่หลายคนมองข้าม โดยเฉพาะคนที่มีเป้าหมายสูง ชอบผลักดันตัวเองให้ก้าวไปข้างหน้าเสมอ ความพยายามเป็นสิ่งที่ดี แต่หากเราเผลอกดดันตัวเองจนเกินพอดี ผลที่ตามมาอาจกลายเป็นภาวะเครียดสะสมโดยไม่รู้ตัว ส่งผลทั้งต่อสุขภาพกายและจิตใจ
สัญญาณเล็ก ๆ ที่บอกว่ากำลังเครียดสะสม
หลายครั้งความเครียดไม่ได้แสดงออกมาอย่างชัดเจน แต่จะค่อย ๆ สะสมและปรากฏในรูปแบบที่เราคาดไม่ถึง เช่น
- นอนหลับไม่สนิท ตื่นบ่อย หรือนอนหลับแล้วไม่รู้สึกพักผ่อน
- หงุดหงิดง่าย อารมณ์แกว่งจากเรื่องเล็กน้อย
- คิดวนซ้ำ สมองไม่หยุดคิดแม้ในเวลาพักผ่อน
- อ่อนเพลียเรื้อรัง ไม่ได้ทำงานหนักมาก แต่ก็รู้สึกเหนื่อยอยู่ตลอด
- ปวดเมื่อยตามร่างกาย โดยเฉพาะบริเวณบ่า ไหล่ และต้นคอ
ทำไมถึงกดดันตัวเองโดยไม่รู้ตัว
พฤติกรรมกดดันตัวเองที่เกิดจากความคาดหวังสูงหรือความกลัวในบางด้าน เช่น
- กลัวล้มเหลว จึงทำทุกอย่างให้สมบูรณ์แบบเสมอ
- เปรียบเทียบกับผู้อื่นอยู่ตลอด จนรู้สึกว่าตัวเองยังไม่ดีพอ
- ตั้งเป้าหมายใหญ่เกินกว่าจะทำได้ในเวลาสั้น ๆ
- คิดว่าการหยุดพักเป็นความขี้เกียจ จึงฝืนทำงานต่อเนื่องโดยไม่หยุด
ผลกระทบต่อร่างกายและจิตใจ
ความเครียดสะสมไม่ได้ส่งผลแค่ความรู้สึก แต่ยังเชื่อมโยงกับสุขภาพหลายด้าน เช่น
- ระบบภูมิคุ้มกันลดลง ทำให้เจ็บป่วยได้ง่าย
- ระบบย่อยอาหารแปรปรวน บางคนมีอาการท้องอืดหรือปวดท้อง
- หัวใจทำงานหนักขึ้น ความดันโลหิตสูงขึ้นโดยไม่รู้ตัว
- สมาธิสั้นลง ทำงานได้ไม่เต็มที่แม้จะพยายามมากขึ้น
- เสี่ยงโรคซึมเศร้าและวิตกกังวล เมื่อความเครียดยืดเยื้อและไม่ถูกคลี่คลาย
วิธีสังเกตตัวเองว่ากำลังกดดันเกินไปหรือไม่
- ลองถามตัวเองว่า หากงานหรือเป้าหมายที่ทำอยู่ไม่สำเร็จ จะรู้สึกผิดหวังมากแค่ไหน
- เช็กพฤติกรรมการนอน กิน พักผ่อน ว่าเปลี่ยนไปจากเดิมหรือไม่
- สังเกตความสัมพันธ์กับคนรอบตัว ว่ามีความขัดแย้งหรือหงุดหงิดใส่กันบ่อยขึ้นหรือไม่
วิธีจัดการเมื่อรู้สึกกดดันตัวเองเกินไป
- กำหนดเป้าหมายที่เหมาะสม แบ่งเป็นขั้นเล็ก ๆ ไม่ตั้งเป้าหมายใหญ่จนเกินไป
- ให้เวลากับการพักผ่อน เพราะสมองและร่างกายต้องการเวลารีเซ็ต
- หากิจกรรมที่ช่วยผ่อนคลาย เช่น ออกกำลังกาย อ่านหนังสือ หรือทำงานอดิเรก
- หัดยอมรับความผิดพลาด มองว่าความล้มเหลว คือโอกาสเรียนรู้
- พูดคุยกับคนที่ไว้ใจได้ การได้เล่าความรู้สึกออกมาจะช่วยลดแรงกดดันในใจ
การผลักดันตัวเองเป็นสิ่งที่ดี แต่ต้องรู้จักวางสมดุลระหว่างความพยายามกับการพักผ่อน หากเราไม่หยุดเติมพลังให้ร่างกายและจิตใจ ความเครียดที่สะสมอาจก่อให้เกิดโรคที่ไม่คาดคิด การดูแลใจให้เบาสบายจะทำให้เรามีแรงเดินต่อ
เขียน/เรียบเรียง โดย: ClinicInsights.asia
