7 สัญญาณเตือนความจำเสื่อมที่คุณอาจมองข้าม

“ความจำเสื่อม” เกิดขึ้นกับผู้สูงอายุเท่านั้น แต่ปัญหานี้สามารถเกิดขึ้นได้กับทุกวัย โดยเฉพาะคนที่มีความเครียดสะสม ใช้ชีวิตเร่งรีบ หรือไม่ดูแลสุขภาพสมอง อาการความจำเสื่อมมักค่อย ๆ มาแบบเงียบ ๆ ทำให้หลายคนมองข้ามสัญญาณเตือนที่เกิดขึ้น บทความนี้จะพาคุณไปรู้จัก 7 สัญญาณเตือนความจำเสื่อมที่หลายคนไม่ทันสังเกต เพื่อให้คุณและคนรอบตัวเริ่มต้นดูแลสุขภาพสมองได้ตั้งแต่เนิ่น ๆ

ความจำเสื่อมคืออะไร

ความจำเสื่อม (Memory Loss) คือ ภาวะที่ความสามารถในการจดจำลดลง อาจเกิดจากหลายสาเหตุ เช่น การเสื่อมของสมองตามวัย ภาวะอัลไซเมอร์ โรคทางสมองบาชนิด ความเครียดเรื้อรัง รวมไปถึงการพักผ่อนน้อย 

7 สัญญาณเตือนความจำเสื่อมที่คุณอาจมองข้าม

1. ลืมบ่อยขึ้นในเรื่องเล็กน้อย

ลืมว่าวางของไว้ที่ไหน ลืมว่านัดใครไว้ หรือจำไม่ได้ว่าเพิ่งพูดอะไรไป ถ้าเกิดขึ้นบ่อยและกระทบชีวิตประจำวัน อาจเป็นสัญญาณเตือนว่า ความจำเริ่มมีปัญหา ไม่ใช่แค่ความขี้ลืมทั่วไป

2. ทำกิจกรรมเดิม ๆ ผิดพลาด

เคยทำอะไรคล่องแคล่ว แต่ช่วงหลังเริ่มผิดพลาดง่ายขึ้น เช่น ลืมสูตรอาหารที่เคยทำประจำ ใช้เครื่องใช้ไฟฟ้าไม่ถูกวิธี หรือจำไม่ได้ว่าขั้นตอนไหนทำไปแล้ว ถ้าเกิดขึ้นซ้ำ ๆ ควรหันมาใส่ใจสุขภาพสมองอย่างจริงจัง

3. จำชื่อคนหรือสิ่งของไม่ได้

เวลาคุยกับคนรู้จัก อาจลืมชื่อ ลืมความสัมพันธ์ หรือจำชื่อสิ่งของง่าย ๆ ไม่ได้ หากเป็นแค่บางครั้งเมื่อเหนื่อยหรือเครียดอาจไม่ใช่เรื่องใหญ่  แต่ถ้าเป็นบ่อยขึ้นและเริ่มสร้างความอึดอัดใจ อาจเป็นสัญญาณที่ต้องระวัง

4. สับสนเรื่องเวลาและสถานที่

สับสนว่าวันนี้วันอะไร สับสนเวลา หรือจำไม่ได้ว่าตอนนี้อยู่ที่ไหน บางครั้งอาจรู้สึกหลงทางในที่คุ้นเคย หรือใช้เวลานานกว่าจะหาทางกลับบ้านได้

5. วางของผิดที่บ่อย ๆ

วางของไว้ผิดที่อย่างต่อเนื่อง เช่น เอากุญแจใส่ตู้เย็น เอารีโมทไปวางในห้องน้ำ แล้วจำไม่ได้ว่าไปวางไว้ตรงนั้นได้อย่างไร

6. ตัดสินใจผิดพลาดง่ายขึ้น

อาจเริ่มตัดสินใจในเรื่องง่าย ๆ ได้ไม่ดี เช่น เลือกเสื้อผ้าที่ไม่เหมาะสมกับสภาพอากาศ ใช้เงินแบบไม่รอบคอบ หรือทำตามกลโกงที่ไม่เคยพลาดมาก่อน

7. อารมณ์และพฤติกรรมเปลี่ยนแปลง

คนที่ความจำเริ่มเสื่อมอาจหงุดหงิดง่ายขึ้น หรือรู้สึกไม่อยากเข้าสังคมเพราะกลัวความผิดพลาด บางคนอาจดูซึมเศร้า วิตกกังวล หรือแสดงพฤติกรรมแปลกไปจากเดิมอย่างชัดเจน

โรคที่เกี่ยวข้องกับความจำเสื่อม

• อัลไซเมอร์ โรคสมองเสื่อมที่พบบ่อยที่สุดในผู้สูงอายุ
• โรคหลอดเลือดสมอง การไหลเวียนเลือดผิดปกติทำให้สมองขาดออกซิเจน
• ภาวะสมองเสื่อมจากร่างกาย โรคสมองเสื่อมที่เกี่ยวข้องกับการเคลื่อนไหวและประสาทสัมผัส
• ภาวะซึมเศร้า ไม่ใช่โรคทางสมองโดยตรง แต่ความเครียดเรื้อรังและซึมเศร้าส่งผลให้ความจำแย่ลงได้

วิธีดูแลสุขภาพเพื่อลดความเสี่ยงโรคสมองเสื่อม

• นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ
• ออกกำลังกายสม่ำเสมอ
• เล่นเกมหรือกิจกรรมที่กระตุ้นสมอง เช่น อ่านหนังสือ เล่นหมากรุก หรือเรียนรู้สิ่งใหม่
• รับประทานอาหารที่ดีต่อสมอง เช่น ปลา ถั่ว ผลไม้ และผักใบเขียว
• จัดการความเครียดและหาเวลาผ่อนคลายอย่างสม่ำเสมอ

รู้ทันสัญญาณเพื่อป้องกันความจำเสื่อมแต่เนิ่น ๆ ความจำเสื่อมไม่ใช่เรื่องที่ต้องรอให้แก่แล้วค่อยมาสนใจ ถ้าคุณสังเกตเห็นสัญญาณเตือน เช่น ลืมบ่อย สับสน หรือตัดสินใจผิดพลาดง่าย ควรเริ่มต้นเช็กตัวเองและหาทางดูแลให้เหมาะสม
เขียน/เรียบเรียง โดย: ClinicInsights.asia